معرفی پارچه باتیک هندی
باتیک (Batik) یک هنر باستانی رنگآمیزی پارچه است که با استفاده از موم داغ (wax-resist dyeing) ایجاد میشود. این هنر در هند از قرنها پیش رواج داشته و هنوز هم به عنوان بخشی از هنرهای سنتی نساجی این کشور شناخته میشود.
🕰️ تاریخچه باتیک در هند
باتیک از طریق تجارت و تبادلات فرهنگی از اندونزی به هند راه یافت اما هنرمندان هندی آن را با سبک و ذوق بومی خود تطبیق دادند. مناطقی مانند:
در دوران امپراتوری مغول، باتیک در دربارهای سلطنتی نیز محبوب بود.
🎨 روش ساخت پارچه باتیک
1. طراحی (Sketching)
ابتدا طرح مورد نظر با مداد یا قلم روی پارچه کشیده میشود.
2. واکس زدن (Waxing)
با استفاده از ابزار سنتی به نام تجانتینگ (tjanting) یا برس، بخشهایی از پارچه با موم پوشانده میشود. این موم مانع نفوذ رنگ میشود.
3. رنگرزی (Dyeing)
پارچه در رنگ فرو میرود. فقط قسمتهایی که با موم پوشیده نشدهاند رنگ میگیرند.
4. حذف موم (Dewaxing)
پارچه با آب داغ یا اتو کردن تمیز میشود تا موم از آن جدا شود.
5. تکرار فرآیند برای رنگهای چندلایه
در باتیکهای چندرنگ، مراحل مومگذاری و رنگرزی برای هر رنگ جداگانه تکرار میشود.